Hava Muhalefeti ve Kardan Dolayı Ertelenen Şam Seyahatim

Aylardır Suriye'deki gelişmeleri endişe ile takip ediyoruz.  Ne yazık ki hayat Suriye'liler için çok zor şu an.  Umarım bir an önce normal ve güvenli bir duruma kavuşurlar.  Ben de Suriye'ye ilk gidemeyişimi anımsıyorum ve burada paylaşmak istiyorum.

 

Şubat 2005'te bir Pazar gecesi 23:35 THY uçağı ile İstanbul’dan Şam’a gitmek üzere 21:00 gibi AHL’ye geldim.  İstanbul karlı bir kış gününü yaşıyordu ama uçak seferleri bazı gecikmeler ile  yapılıyordu.  Bende normal bir şekilde check-in işlemimi yaptırdım.  Ancak saatler ilerledikçe tipi arttı ve gecikmeler uzamaya başladı.  Ben de kitap okuyarak vakit geçirdim ve saat 02:00’da bizi uçağımıza götürecek otobüsümüze bindim.  Çoğu Arap olan yolcuların bazıları seviçten şarkı söylemeye başladılar.  3 saat gecikme ile uçacağımızı düşünürken, hareket eden otobüs 25 metre sonra durdu ve bizi kapıya geri getirdi.  Öğrendik ki, hava muhalefeti dolayısı ile tüm uçuşlar sabah 09:00’a kadar iptal edilmişti.  Pasaport kuyruğundan geçip, havalimanından çıktığımda saat 04:00’tü.  Binlerce yolcu ya havalimanında sabahladılar, ya da civardaki otellerde.  Havalimanındaki otelde veya THY’nin anlaşmalı otellerinde yer kalmamıştı.

Suriye programımızı önceden yapmış, müşteri randevularımızı ve otel rezervasyonumuzu tamamlamıştık.  Bu benim Suriye’ye ilk seyahatim olacaktı.  Lübnan’da yaşayan iş arkadaşım, Şam’da beni bekliyordu.  Ama İstanbul’dan Şam’a 2 gün boyunca uçuş olmayınca, bu seyahat planımızı erteledik.  Lübnanlı iş arkadaşımda, yine kardan dolayı Şam’da mahsur kaldı ve evine bir gün geç döndü.  Hava muhalefeti ve ertelenen/iptal edilen uçuşlardan dolayı gerçekleştirelemeyen toplantı ve seyahatlere güzel bir örnek oldu.  Sonuçta ne kadar hazırlanırsanız hazırlanın, bazen elde olmayan sebeplerden dolayı planınızı gerçekleştiremiyebiliyorsunuz.  Yoğun iş programımdan dolayı Suriye ik gidişim planladığımdan üç sene sonra, 2008’de gerçekleşti. 

 

Suriye'de hep kibar insanlar tarafından ağırlandım.  Türk olduğumu öğrenen tüm muhataplarım, toplantılarda özel bir ilgi gösterdi.  Son yıllarda yaşanan gelişmeler her iki taraf içinde memnuniyet verici idi.  Özellikle sınır şehirlerimizin gelirleri ciddi bir şekilde artmıştı.  Her iki taraftaki akrabalarda rahatça gidip, gelebiliyordu.  Yazık oldu.  Şimdi büyük bir belirsizlik var.  Özellikle Suriye halkı için.

Arap Baharı Sonrası Ürdün: Amman, Mayıs 2012

Mayıs 2012’de uzunca bir süreden sonra Amman’ı ziyaret etme fırsatım oldu.  Bu Arap Baharı ile adlandırılan, Kuzey Afrika ve Orta Doğu’daki devletlerde ciddi değişikliklere yol açan farklı Arap toplumlarındaki hareketlenmenin sonrasındaki ilk Ürdün ziyaretim oldu.  Son söyleyeceğimi ilk söylemem gerekirse Ürdün’de Kraliyet Ailesi yerini kuvvetli bir şekilde koruyor.  Ülke hızlandırılan altyapı yatırımları ve reformlar ile daha ileriye doğru gidiyor görünümü hakim.  Bunun sebebi küçük bir ülke olması mı yoksa başta ABD olmak üzere batılı ülkeler ile bağlarının kuvvetli olması mı bilinmez?  Sonuçta komşusu İsrail ile barış yapan Arap ülkelerinin başında geliyor.

Queen Alia Havalimanına iner inmez dikkatimi neredeyse tamamlanmak üzere olan yeni havalimanı inşaatı çekiyor.  Binalar bana Paris CDG terminallerini hatırlatıyor.  Sebebini az sonra anlıyorum:  İnşaatı TAV’ı satın alan Fransız ADP (Aerports De Paris) şirketininde içinde bulunduğu bir konsorsiyum yapıyor. Yeni havalimanı hem yolcu kapasitesini arttıracak, hem de Ürdün’e gelenlere daha olumlu bir (ilk) izlenim verecek.

Havalimanından çıkıp, şehre doğru yola çıkınca ikinci büyük altyapı yatırımı ile karşı karşıya geliyorum.  Queen Alia Havalimanı – Amman şehir merkezini birleştiren yol büyük bir otobana dönüştürülüyor.  Gidiş geliş zaten duble yoldu, tamamlanınca daha geniş ve ihtişamlı bir otoban olacak anlaşılan.

Şehre yaklaştıkça sağ tarafta yeni başlayan başka bir inşaat dikkatimi çekiyor:  IKEA Ürdün’deki ilk mağazasının inşaatına başlamak üzere.  Bir Avrupa’lı devin, bu bölgede yatırım zamanlaması, Ürdün’ü halen istikrarlı ve uzun vade de problemsiz gördüklerinin ipucu olduğunu hissettiriyor bana.

Peki yerel insanlar neler diyor:

·         Hayat pahalanmış.  Eskiden devletin gıdaya desteği varmış, kaldırılmış. 

·         Önce Irak’tan sonra Suriye’den gelip, Ürdün’e yerleşen çok aile olmuş.  Özellikle Irak’tan gelenler zenginlermiş. Hem talebi, hem de fiyatları yükseltmişler.

·         Kral reformları yeterince hızla yapamadıkları için hükümeti değiştirmiş.  Arap Baharı’nın diğer ülkelerdeki gibi rejimi değiştirmesi Ürdün’de beklenmiyor.

·         Polis ve asker kuvvetli duruma hakim.  Güvenlik tam.  Hırsızlık gibi adi suç oranı çok düşük.

·         Genel olarak Ürdünde yaşayanlar geleceğe olumlu bakıyorlar, istikrarlı bir ortam var.  Tabi bu şu an için izlenimlerim, gelecekte ne olacağı, bu coğrafya da özellikle hiç mi hiç belli olmaz.

Amman'ın güzel mahallerinden iki görüntü:

İlk defa gitme fırsatım olan yerler arasında City Mall’da vardı.  Modern ve çağdaş bir AVM.  Merkezi bir konumda.  Giderken başka bir AVM olan Mecca Mall’ı ve modern bir ofis yerleşkesi olan King Hüssein Business Park’ı gördüm.

Orta Doğu'da Başarının Sırrı: Sabır, Sabır, ya Sabır

Bu bölgelerde zaman diğer yerlerden daha yavaş akıyor.  Projeler daha yavaş ilerliyor.  İnsanlar farklı bir tempoda çalışıyorlar.  Nasıl maç canlı yayınlarında önemli poziyonlar yavaş çekim tekrar gösterilir ise, bu bölgedeki genel tempo “yavaş çekim” gibi.  İlerleme sağlamak, sonuç almak ve başarıya ulaşmak için aşağıdakiler bence en önemli faktörler:

·         Birçok kere aynı konuyu tekrarlama gerekebilir.  Pes etmeden, yılmadan ısrarla ve istikrarlı bir biçimde vurgulamaya devam edilmeli,

·         İnsanlara karşı olumsuz bir bakış açısı ve tavır oluşturulmamalı.  Birçok hareketi kişisel algılamamalı.  Negatif durum veya davranışların kişiye özel değil, bölgeye özel olduğunu kabul etmeli,

·         Hızlı ve anlık, kısa dönemlik sonuçlar beklenmemeli.  Başarının orta hatta uzun vadede geleceğini kabullenmeli.

·         Yani sonuç olarak bu bölgede başarı hedefleyen bir girişimci ya da şirket görevlisi çok sabırlı olmalı.  Ya da hiç girişimde bulunmamalı.

·         Biraz önce vurguladığım gibi, bir müşterinin sizi dikkate almaya başlaması için, dört bazen beş ön ziyaret yapılmalı, anca o zaman gerçekten sizi dinlemeye başlıyor.  Karar verip çalışmaya başlaması ise yılları alabiliyor,

Duygusallık

Orta Doğu ülkelerindeki işgücünün çalışma hayatında duygusal faktörlerden çok etkilendiklerini söylemek yanlış olmaz.  Birçok şeyi kişiselleştirebiliyorlar.  Genelde çalışanların “kendilerini veya operasyonu geliştirmek, bir işi daha verimli yapmak, daha çok çalışmak” gibi motivasyonları yok.  Böyle bir anlayışları olmadığı için, iyileştirme önerilerimi veya düzeltmeleri gereken hatalarını yüzlerine söylediğimde alındıklarını birçok kez hissettim.  Bu faktör bu bölgedeki işgücünün kişisel gelişimi önünde duran önemli bir bariyer olmaya devam ediyor.

Yeni Bir Kavram: NOT

JIT (Just in Time), TTM (Time to Market) gibi zamanın önemini vurgulayan kavramlara yeni bir tane ekleyerek iş literatürüne katkıda bulunmak istiyorum:  NOT yani “Never On Time”.   Bu Kuzey Afrika ve Orta Doğu bölgesinde iş hayatında geçerli.  Örnekler ile daha rahat anlatabilirim:

·         Sabah sizi 7:00 gibi alırım dendiğinde anlayın ki, sabah 7:00 gibi hazır olmanıza gerek yok.  En erken 7:30, muhtemelen 08:00’e doğru gelecekler,

·         Toplantı saatleri aynı şekilde.  9:00 civarı diye teyidleşilen bir toplantı 10:00 sonrası, 11:00’a doğru başlayabilir,

·         Ofisten 10 dakika sonra çıkıyoruz dendiğinde, 1 saat’e kadar daha ofistesiniz anlamına gelir,

·         Ben yukarıda yazdıklarımı çok test ettim ve genele uyarlıyabileceğime inanıyorum.  Bu bölgedeki iş hayatında “kesin saat” konuşulmuyor.  “Yaklaşık” veya “civarı” olarak teyidleşiyorlar.  8 – 9 arası gibi,

·         Genelde de verilen zaman diliminin bitiş saatine gecikmeli olarak riayet ediyorlar (8-9 randevusuna 9:30’da gelmek gibi),

·         Geç kalırken arayıp geç kalacaklarını bildirme adetleri yok.  Tıpkı geç kaldıkları için özür dilemeye gerek görmedikleri gibi.  Eğer geç kaldıklarını hatırlatırsanız muhakkak bir bahane hazır (genelde trafik),

Ben NOT kavramını keşfedene kadar çok zorluk çektim.  Genelde ben randevularım için tam saat veririm.  O saatten 10-15 dakika önce hazır olmaya çalışırım.  Gecikme ihtimali olduğunda, randevu saatinden önce karşımdakine haber veririm.  Ve aynı davranışları karşımdakilerden beklerim.  İlk başlarda sizi sabah 7:00 – 07:30 gibi alırım dendiğinde, 06:50’de hazır olup bekliyordum.  07:50’de geldiklerinde 1 saat kadar beklemiş oluyordum.  NOT kavramını keşfettikten sonra çok az beklemeye başladım.  Örneğin,

·         07:00 – 07:30 arası gelirim dendiğinde, 07:30’da hazır oluyorum,

·         Ofisten 15 dakikaya kadar çıkarız dendiğinde hiç toplanmıyorum.  30-40 dakika sonra geldiklerinde ve hadi çıkalım dediklerinde 2-3 dakika içinde hazırlanıyorum,

·         Müşteri randevularını Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da daha rahat (relaxed) bir şekilde takip ediyorum, olası müşteri gecikmelerine, iptallerine hazırlıklıyım,

·         Sabah erken saate kesinlikle randevu almıyorum, akşamüstüne de, nasıl olsa bu saatlerdeki randevular bir şekilde iptal oluyor,

Bu gecikmeleri sadece Kuzey Afrika ve Orta Doğu’daki iş gezilerimde yaşamadım.  Bu bölgeden gelen iş arkadaşlarımla başka ülkelerde de tecrübelerimiz oldu.  Örneğin Mısırlı bir iş arkadaşımı (genel müdür seviyesinde) Frankfurt’ta ağırlıyordum.  Akşam yemeği için hazır olduğunu haber verdi, kaldığı Inter Continental otelinden almamı istedi.  Ben otelin önünde bir süre bekledim, gelmeyince kaldırıma park ettim, lobiye baktım.  Göremeyince odasını aradım.  “Hemen geliyorum” dedi.  25 dakika sonra indiğinde, arabaya gittik ve Almanya’daki ilk trafik cezamı yanlış park yüzünden yemiş oldum.

Yıllar içinde çok yakın çalıştığım bazı iş arkadaşlarım benim zaman konusunda hassasiyetimi kavradı ve beni yukarıda yazdığım satırlardan dolayı mahçup edecek kadar titiz hareket ettiler.  Ama yine de ben NOT’un Kuzey Afrika ve Orta Doğu’da geçerli bir olgu olduğunu iddia ediyorum.

İsrail İzlenimlerim 2

Mayıs 2006’da ilk defa İsrail’e gittim.  İşte bu seyahatten izlenimlerim:

·         Tel Aviv bana ciddi olarak İzmir’i hatırlattı,

·         Akdeniz kıyısında, şehrin içinde kumsalları olan ve insanların rahatça denize girebildiği bir şehir,

·         İlk gidişlerimde kişi başı gelir yüksek olmasına rağmen, ne yaşayan insanlarda ne de şehirde zenginlik göze çarpıyordu.  Örneğin yeni ve lüks binalar, lüks arabalar yoktu.  Toplu taşıma oldukça popülerdi,

·         100.000 civarı Türk yaşadığı tahmin ediliyor İsrail’de.  Benim bindiğim taksilerden birisinde şöför Türk’tü, bir başkasının ise anne babası Türkiye doğumlu idi, rahatça Türkçe anlaştım,

·         İsrail’liler, herkezinde bildiği gibi, müthiş girişimciler ve çokta çalışkanlar, benim dikkatimi çeken İsrail’de hızla gelişmekte olan sektör Bilişim ve Bilgi Teknolojileri,

·         Tabi yıllarca bir güvenlik sorunu olmuş ve bir şekilde devam ediyor.  Bu da şehirde yaşayanlara sirayet etmiş.  Ben insanları genelde huzursuz gördüm,

·         Özellikle havalimanında müthiş güvenlik önlemleri var.  Daha önce hiç bir ülkede tanık olmadığım güvenlik makinaları ve sistemleri var, güvenlikten sorumlu personelin ise nazik olduğu söylenemez,

·         Üniformalılar dışında sivil görünümlü de çok güvenlikçi var,

·         Aslında küçük bir ülke, hem nufüsu hem de yüzölçümü itibari ile,

·         Filistin ile sınırlar belirsiz, West Bank ve Gaza’da sürekli çatışma var,

·         Servis konusunda ülkede kesinlikle problem var.  5 yıldızlı otelden, orta-iyi lokantalara kadar hizmet sektöründeki elemanlar nezaket ve güleryüzden uzak,

Tel Aviv’e komşu olan Herzalia’da müşterilerimi yeni açılmış olan Türk Tike lokantasına götürmüştüm.  Üç misafirimden bir tanesi İstanbul doğumlu, yıllarca Türkiye’de yaşadıktan sonra İsrail’e yerleşmiş bir beyefendi idi.  Düzenli olarak tatillerinde Türkiye’ye gelmeye devam ediyordu.  Türk televizyonu seyredip, Türk gazete ve kitaplarını okumaya devam ediyordu. Başka bir zaman yine Herziliya’da Kyoto isimli Japon lokantasında yemek yemiştim.  Bu bölge modern binaları, modern altyapısı ile uluslar arası şirketlerin ofislerini tutmayı tercih ettikleri bir bölge.  Güzel lokanta ve kafeleri popüler. 

Tabi İsrail’de yemek yemekten bahsederken kosher’i de anlatmalıyım.  Musevi inancına göre bir nevi “helal” yemek için gıdanın hazırlanması esnasında dikkat edilmesi gereken hususlar var.  En basit şekli ile süt ve süt ürünlerinin etle karışmaması lazım.  Aynı anda mutfakta bile bir araya gelmemesi gerekli.  Dolayısı ile dini kuralları sıkı takip eden muhafazakar Museviler, mutlaka Kosher bir lokantada yemek yemek istiyorlar.  Ancak gördüğüm kadarı ile İsrail’de Kosher olmayan da birçok lokanta var.  Bu da her Musevi’nin aynı hassasiyeti göstermediğini anlatıyor bana.

İlk gittiğim Tel Aviv ile son gidişlerim arasında büyük fark var diyebilirim.  Şehir giderek modern ve güzel bir çehreye kavuşuyor.  Akşam gidilmesini önerebileceğim yerlerden biri de sahilde, Old Tel Aviv Port adı verilen, güzel cafe-restoran ve mağazaların bulunduğu bölge.

Dubai Turistik: Görülmesi Gereken 10 Yer

Ekim 2008’deki seyahatimde gördüğüm bir dergide aşağıdaki listeyi gördüm:

1. Dubai duty free – alışveriş,
2. Dubai creek – Deira ve Burj Dubaiyi ayıran su yolu,
3. Gold souk – Mücevher alışverişi için,
4. Bastakiye – eski şehir merkezi,
5. Burj Halifa – Dünyanın en uzun binası,
6. Ski Dubai – Çölde (üstü kapalı) kayak yapmak isteyenler için,
7. Jumeriah open beach – Aralık, Ocak ayları dahil olmak üzere, denize girmek isteyenler için,
8. Burj el Arab – 321 metre, bir kısmı denizin üstünde, gemi yelkeni şeklinde otel, Dubai’nin global ününü arttırdığı zamanlardan kalan şehrin simgesi,
9. Atlantis – Palm adasının üzerindeki otel, büyük akvaryumları, su parkı ve akvaryumlu odaları ile meşhur,
10. Desert - Son olarak safari için çöl,

Ailece de Dubai’ye gitme fırsatımız oldu.  Büyük oğlumun ikinci yaşgünü esnasında, Aralık 2005’te Dubai’deydik.  Havanın en güzel olduğu dönemlerden olduğundan, bol bol gezdik.  Üstü açık otobüse bindik, denize girdik, alışveriş yaptık, yedik içtik.  Yıllar sonra eşim, Dubai’de yaşamaya başlayan yakın bir arkadaşını ziyaret etti.  Bu şehirde expatriate olarak yaşamaya başlayan Türk ailelerinin çokluğuna şahitlik etti.  Duyduğumuz kadarı ile, hayat pahalılığı baş göstermeye başlamış.  Özellikle işçilik yapan Filipin, Bangladeş vs orijinli insanların hayatları zorlaşmış.

Dubai’de Alışveriş:

İlk gittiğim yıllarda elektronik çok ucuzdu.  2000’li yılların başında özellikle cep telefonları, Türkiye’deki satış fiyatlarının yarısıydı.  Türkiye'den gidenler en az bir cep telefonu ile dönerdi.  Zamanla fiyat farkı azaldı.  Ama hala belli ürünlerde büyük fark ortaya çıkabiliyor.  Örneğin, Türkiye’de göremiyeceğimiz bir manzara:  Şehir merkezindeki AVM’lerden herhangi birinde, süpermarkete gidin (Carrefour gibi örneğin):  Çok büyük bir bilgisayar, cep telefonu, digital kamera vb elektronik reyonu göreceksiniz.  Türkiye’de raf önlerine tuvalet kağıtlarını yığarak yaptıkları promosyonları, Dubai’de notebook’ları üst üste koyarak yapıyorlar.  Turistler de alışveriş arabalarını bunlar ile dolduruyorlar.  Ben de son yıllarda bir Sony notebook, bir WII aldım.  Ödediğim ücret, Türkiye fiyatlarının yarısı idi. 

Dubai’nin eski AVM'lerinden WAFI: Merkezi bir yerdedir ve oldukça fazla müşteri tarafından tercih edilir.

Dubai'nin ünlü bir alışveriş ürünü ise mücevherattır. Bende bir Dubai seyahatinde yakut taşı olan bir yüzük ile ilgilenmiştim (yaklaşık 800 dolar civarında).Türkiye’ye döndüğümde, aynı yüzüğüİstanbul’da 2000 dolara yakın alabileceğimi öğrendim.

 

Dünyanın 1 Numaralı (Dini) Turizm Rotası: Kudüs

Kudüs Orta Doğu’nun mutlaka görülmesi gereken şehirlerinden.  Sanıyorum barış olsa ve güvenlik problemi ile politik sıkıntılar ortadan kalksa, dünyanın en çok turistik ziyareti bu şehire yapılır.  Old City adı verilen şehir merkezinde üç büyük dinin kutsal mekanları bir arada, iç içe:

·         Müslümanlar için Mescid-i Aksa, ki Hz. Muhammed’in gökyüzüne yükseldiği varsayılan, “Dome of Rock” adı verilen yerde burada, Hz. Ömer’in yaptırdığı cami gibi kutsal başka mekanlarda var,

·         Hristiyanlar için  Kudüs hac demek.  Hz İsa’nın çarmıha gerilmeden ve gökyüzüne yükselmeden önce geçtiği istasyonlar şehir içinde ve tabi mezarının bulunduğuna inanıldığı kilise de.  Yılın her anında Kudüs içinde dünyanın dört bir yanınan gelmiş Hristiyan hacılar görmek mümkün,

·         Museviler için en önemli kutsal yer olan ağlama duvarı da burada, hem de bu duvar aynı zamanda Mescid-i Aksa’nın bitişiği.  Hz Süleyman’ın yaptığı ve yıkılan ikinci tapınağın burada olduğuna inanılıyor.  Halen kazılar yapılıyor, tüneller açılıyor ve tapınak kalıntı çalışmaları yapılıyor,

Kanun Sultan Süleyman bir gece rüyasında Aslan görür. Rüyasının yorumlayan din büyükleri aslan’ın Kudus şehrini temsil ettiğini söylerler.  Bunun üzerine Kanuni Kudüs’e büyük yardımlar yapar.  Halen ayakta olan kale duvarlarını tamir ettirir.  O dönem Kudüs’te çalışıp vefat etmiş Osmanlı büyüklerinin mezarlarını görmek mümkün.  Osmanlı hakimiyetinde Kudüs 400 sene barış içinde yaşamış, farklı dinlerden birçok din ve ilim adamı bir arada yaşamışlar. Şu an ise, farklı din mensupları farklı kapılardan giriş çıkış yapabiliyorlar.

Örneğin ben Mescid-i Aksa’ya giderken Filistin kapısını kullanmak zorunda kaldım.  Girerken sadece İsrailli askerler pasaport-kimlik kontrolü yapmadılar, aynı zamanda Filistinlilerde nufus cüzdanımda “dini İslam” bölümüne baktılar.  Son olarak cami girişinde, kelime-i şahadet getirmem istendi, Müslümanlığımı ispatlamak için.  Öte yandan cami içinde cam bir dolap içinde, tarih içinde camiye atılan bombalar, sıkılan kurşunlar sergileniyor.  Dehşet verici.  Cami duvarlarında da kurşun delikleri görmek mümkün, evet gördüm.

Ağlama duvarı için ise, İsrail’lilerin kullandığı bölgeden geçtim ki buradan Filistinliler içeri giremiyor.  Duvara uzaktan bakmak serbest ama dokunmak veya yakından bakmak için kafaya özel kep geçirilmesi isteniyor.  Tünellere ise sadece Museviler girebiliyor.  Hristiyan kilise veya önemli bölgeleri ise serbestçe gezilebiliyor.   Ancak Kudüs merkezi 4 bölgeye ayrılmış.   

Gezerken Şükrü’nün yerinde humus yemeden geçmek olmaz sanırım.  Geleneksel tadları, tarihi lokantada tatmak, mutlaka yapılması gerekenler arasında.  Filistinli esnaftan alışveriş yapmak gibi.  Dar sokaklarda birçok hatıralık veya hediyelik eşya almak mümkün.   

En güzel fotoraf çekme yerlerinden biri de Zeytin tepesi.  Bu tepenin aynı zamanda Museviler için manevi anlamı çok yüksek ve tepede Kudüs manzaralı mezar fiyatlarının milyon dolarları bulduğu söyleniyor.

Doğu Kudüs’te yemek yemek için veya konaklamak için tercih edilecek önde gelen otellerin başında Ambassador oteli geliyor.  Burada Türkler dahil olmak üzere, farklı ülkelerden diplomat ve devlet görevlileri görmek mümkün. 

Abu Gosh İsrail’in Kudüs’e yakın ve ağırlıklı Filistinlilerin yaşadığı bir kasaba.  Bu kasabadaki müşterimizi bir kaç kez ziyaret ettiğimde, aynı zamanda meşhur Abu Gosh lokantasında da yemek yedim.  Sahibi bu kasabada doğmuş ve küçük yaşta Amerika’ya gitmiş bir kişi.  ABD’de satın aldığı piyango biletinden 21M USD ikramiye kazanmış.  İdare sen vatandaş değilsin, ödemiyoruz diyince dava açmış, kazanıp toplamda 23M USD almış.  Abu Gosh’a geri dönüp, bu meşhur lokantayı işletmeye başlamış.  Görülmesi gerek bir yer.