Dubai: Sanal Şehir

Son 10 senede düzenli olarak Dubai’yi ziyaret etme fırsatım oldu.  Hem oradaki ofisimizi, hem de müşterilerimizi görmek için.  Bu süre zarfındaki değişimden etkilenmemek mümkün değil.  Şu an Dubai bu bölgede mutlaka görülmesi gereken bir şehir.  Vizyonu ile başka Arap/Körfez ülkelerini de etkiledi.  En önemli özelliği sanal ya da sunni bir dünya yaratılması.  Yani çoğu şey doğal değil.  Ne demek istediğimi aşağıda daha net ifade edeceğim.

Öncelikle Dubai Birleşik Arap Emirliklerini oluşturan yedi emirlikten bir tanesi.  Bu emirliklerden en kuvvetlisi başkent de olan Abu Dhabi.  Petrol zengini.  Dubai ise zamanla vizyonu ile öne çıkmış.  Şehir öncelikle ticaret ve hava ulaşımı için transit merkezi ve daha sonra da önemli bir turizm merkezi haline geldi.  Bu şehirde dünyanın en büyük emlak ve inşaat projelerine imza atıldı.  Şehir sürekli bir inşaat alanı. 

·         İlk ve en önemli projesi Burg El Arab sayılabilir.  Bir kısmı deniz üzerine inşa edilmiş, yelken şekilli, dünyanın en uzun ve lüks oteli olarak lanse edildi. Tepesinde en meşhur tenisçilere maç yaptırıldı.  O kadar ünlü oldu ki,otele gidebilmek ve görebilmek için rezervasyon ve ücret istenmeye başlandı (kalmak için değil).  Ben şanslı sayılırım.  Otel bu kadar ünlü olmadan gidip içini gördüm ve dışarıda denize bakan açık lokantalardan birinde çay-kahve içtim,

·         Kara bitmiş gibi, denizde de sunni adalar oluşturuldu ve başarıyla pazarlandı.  Reklam yapmak için adadaki belli emlaklar ya da bölgeler dünyanın meşhur kişilerine verildi.  Rod Stewart, Madonna vb.  Böylece proje bir anda tüm dünyada duyuldu.  Ünlüler ile komşu olmak isteyenler, adalarda yatırım yaptı,

·         Orta doğu’nun en uzun binası Dubai’de idi.  350 Metre,

·         Orta doğu’nun en büyük alışveriş merkezi burada idi,

·      Dünya’nın en uzun binası inşa edildi. 650 Metre, olurda ileride birisi bu yüksekliği geçerse diye, binanın üstünde ek kat yapmak üzere boşluk bırakıldı,

       ·    Dünya’nın en büyük alışveriş merkezi de burada inşa edildi,

·         Bir sürü konsept mimari proje var.  Örneğin aşışveriş merkezleri. Bir tanesi Mısır’ın piramit konseptinde.  Bir başka proje de 6 farklı uygarlık, 6 farklı bina da canlandırılmış. 

·         Bir alışveriş merkezinde yapay kar üretilerek 4 km’lik bir kayak pisti inşa edilmiş.  İnsanlar hem çölün ortasında kayak dersi alıp, kayabiliyorlar, hem de alışveriş yapıyorlar,

·         Binlerce emlak projesi var.  Bunların çoğu yurtdışına pazarlanıyor. Müşteriler arasında batılılar kadar, kara parasını aklamaya çalışanlar da var.  İran’lılar, Irak’lılar, Ruslar, her milletten insan var,

Dubai sonuç olarak çölde ufak bir emirlik.  Yerli insan nüfusu çok düşük, 250.000 civarında.  Nüfus ise 1.5 milyona yakın ve hedefleri ileride 2.5 milyon kişinin Dubai’de yaşaması.  Büyük bir bölümü işgücünü oluşturan expat dediğimiz Hintliler, Pakistanlılar, Filipinliler ve aileleri. 

Düşünün sadece çöl olan bir ülkeden bahsediyoruz ama şu an kişi başı su tüketiminin dünyada en yüksek olduğu şehir.  Yemyeşil parklar, bahçeler var.  Golf alanları var.  Körfezdeki tuzlu suyu arıtarak kullanıyorlar.

Mevsim olarak en güzel mevsim sanırım sonbahar ve kış.  Bu mevsimde air condition olmadan yaşamak mümkün.  Denizin ve kumsalın tadı çıkarılabilir.  Ancak yazın bu bölgeyi seyahat etmek işkenceye dönüşebilir.  45 dereceye ulaşan sıcak, çok yüksek nem oranı ile birliştiğinde bunaltıcı oluyor.  Evde, arabada, ofis ve alışveriş merkezlerinde sürekli ve çok soğuk olacak şekilde air condition çalıştırılıyor.  Hatta arabayı park halinde bile çalıştırıyorlar.  Örneğin alışveriş merkezine gidip arabayı park edip çıktığımızda, etraftaki birçok arabanın çalışır halde sahiplerini beklediğine şahit oldum.  Saatler boyunca.  Bir kez kapatıldı mı arabanın içine girip, tekrar soğutmak derdi ile uğraşmamak için.  Tabi arabam çalınır mı derdi bu ülke de yok.  Son derece güvenli bir ülke.  Suç oranı minimum seviyede.

Araba kullanmak istemeyen çok rahat bir şekilde taksi ile gezebilir.  Taksi bulmak kolay, ücret tarifeleri düşük.  Ancak trafik her geçen gün büyük bir problem haline geliyor.  Bunun için toplu taşıma projelerine ağırlık veriliyor.  Büyük tren projesi inşaat halinde.  Otobüs yaygınlaştırılıyor.  Kapalı ve air condition’lı otobüs durakları inşa ediliyor. 

Dubai’nin duyulmasında ve dünya kamuoyunda öne çıkmasındaki en önemli faktörlerden biri de Dubai havalimanı ve Emirates havayolları.  Modern ve büyük bir havalimanı inşaatından sonra, son model yeni uçakları, yabancı profösyönel personşeli ile kuvvetlenen Emirates havayolları dünyada büyük sükse yaptı.  İlk defa çekiliş ile lüks otomobiller vererek, dünya da bir ilke imza attılar.  Duty free’deki ucuz fiyatlı ürünler ile havalimanında ciddi bir ciro oluşturdular.  Emirates sadece Dubai’ye gelen yolcuları taşıdığı gibi zamanla Dubai’yi bir transit havalimanı yaptı.  Avrupa ile Asya arasında yolcu taşımacılığında pay aldı.  Üstelik yolcuları ücretsiz otellerinde konaklatarak, transit esnasında Dubai’de bir-iki gün geçirmelerini sağladılar.  Şehrin ekonomisine can verdiler.  Şehrin tanıtımına katkıda bulundular.

Dubai’nin turist cenneti olarak yaygınlaşmasında zamanla bir alışveriş cenneti haline gelmesi katkıda bulundu.  Tüm ülkede vergi oranı sıfır olduğu için uygun fiyatla birçok malı bulmak mümkün oldu.  Özellikle belli bölgelerde kuyumculuk, elektrik elektronik ticareti arttı.  Belli dönemlerde “alışveriş festivalleri” düzenlediler ve batıdan çok ziyaretçi çektiler.